Met ingang van 1 september 2021 wordt Piet Verhagen benoemd tot bijzonder hoogleraar aan de faculteit theologie en religiewetenschappen van de KU Leuven, België. Zijn leeropdracht luidt: ‘Levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid, met bijzondere aandacht voor psychiatrie en spiritualiteit’. Het doel van deze leerstoel is om wetenschappelijke kennis en klinische kunde op het gebied van levensbeschouwing, spiritualiteit en psychiatrie verder te ontwikkelen en uit te dragen.
Initiatiefnemer voor de leerstoel is het kenniscentrum voor levensbeschouwing en geestelijke volksgezondheid (KSGV) dat daartoe een samenwerking aanging met GGz Centraal te Amersfoort. Eerder stelde het KSGV al bijzondere leerstoelen in bij de Universiteit van Tilburg, bij de Rijksuniversiteit Groningen en bij de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht.
Controverse
Levensbeschouwing, religie en spiritualiteit zijn om uiteenlopende redenen controversieel in psychiatrie en psychotherapie. En toch lijkt er wel een verschuiving gaande, mede onder invloed van zorgvragers en hun naasten. In herstelgerichte zorg en volgens positieve gezondheid zouden ggz professionals niet om levensbeschouwingen heen moeten willen gaan. Dat maakt dat het denken over psychiatrie en levensbeschouwing weer actueel is. Daarbij gaat het niet alleen om gewenste of ongewenst effecten, maar ook om waardevolle uitkomsten van behandeling/begeleiding en de toepassing van onderzoeksresultaten in de klinische praktijk. Behandelaars in de ggz leggen hun patiënten levensbeschouwelijk niets op, maar zoeken samen met hun patiënten naar de (ontbrekende of verloren) betekenis en zin ervan. Daarmee komt een levensdomein dat voor veel patiënten relevant is mogelijk weer in beeld. Dit alles is niet slechts de opinie van deze of gene, maar gefundeerd op een inmiddels enorme hoeveelheid gedegen en goed onderbouwd onderzoek uit binnen- en buitenland.
Piet Verhagen (1957) is als psychiater, groepspsychotherapeut en teamleider werkzaam bij GGz Centraal in Harderwijk. Naast zijn klinische werk is hij vanaf het begin van zijn loopbaan betrokken bij het thema religie en psychiatrie in binnen- en buitenland. Zo is hij medeoprichter, oud-voorzitter en tegenwoordig erelid van de ‘World Psychiatric Association’ (WPA) ‘Section on Religion, Spirituality and Psychiatry’ (opgericht in 2003). Hij is tevens theoloog en actief in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). In die hoedanigheid leidt hij niet alleen kerkdiensten, maar neemt hij ook deel aan diverse commissies binnen de PKN.