De Stress Autism Mate (SAM), de ‘mobile health’ app bij stressklachten voor volwassenen met een autisme spectrumstoornis, is na de positieve eerste resultaten verder onderzocht en komt goed uit de bus. Gebruikers van de app ervaren minder stress en laten verbetering zien in het omgaan met stress, psychisch welzijn en veerkracht. Kirsten Hoeberichts heeft de effectiviteit van SAM onderzocht en licht het voor ons toe.

Maar eerst: SAM, hoe werkt het en waarom is het nodig?

De SAM-app meet jouw persoonlijke stressniveau door 2 tot 4 keer per dag te vragen wat je de afgelopen vier uur hebt gedaan en hoe dit is gegaan. Vervolgens stelt de app zeven indirecte vragen om het stressniveau te meten. Gevolgd door stressverlagende tips en een overzicht van je stresslevels. Zo ondersteunt de app jou in het herkennen, signaleren en omgaan met stress.

De app is gemaakt in samenwerking met de doelgroep: mensen met autisme. Mensen met autisme ervaren namelijk meer stress dan mensen zonder autisme. Naast deze verhoogde ervaren stress hebben zij meer moeite met het herkennen van en het omgaan met stress. Het is belangrijk om hier iets mee te doen, omdat langdurige periodes van stress kunnen leiden tot chronische stress. Dit kan zorgen voor zowel fysieke als psychische klachten waaronder angstklachten, depressie en een verminderde kwaliteit van leven.

Wat zijn de bevindingen?

De resultaten ondersteunen de effectiviteit van SAM. Uit het onderzoek is gebleken dat na het gebruik van de app:

  • Deelnemers minder stress ervaarden
  • Deelnemers meer vertrouwen hadden in hun vermogen om op verschillende manieren met stress om te gaan
  • Deelnemers naasten meer om hulp vroegen bij stress
  • Deelnemers een toename in ervaren psychisch gezondheid ervaarden
  • Deelnemers veerkrachtiger werden, zich competenter voelden en meer accepterend waren naar zichzelf

Tegen de verwachting in is er geen bewijs gevonden voor verbetering op kwaliteit van leven

Kirsten over het onderzoek en de resultaten

Kirsten: “Het is fijn om na de positieve resultaten van de pilotstudie een steviger design neer te kunnen zetten waarmee je meer kunt zeggen over de effectiviteit van de app. Door van meet af aan mee te doen met het onderzoek, kreeg ik ook veel meer gevoel bij de resultaten, aangezien je ook de verhalen van de deelnemers meekrijgt. En het is fijn om aan te kunnen tonen dat de app doeltreffend is. Het mooie is dat de app gebouwd is op een relatief simpel principe van bewustwording; dat je een paar keer per dag stilstaat bij hoe je je voelt. Het hoeft niet heel ingewikkeld te zijn.”

Wat raad je aan voor de praktijk?

Kirsten: “Als je merkt dat een cliënt stress ervaart, geef als behandelaar SAM dan een kans om iets toe te voegen. Wellicht sluit het goed aan en kan de cliënt er voordeel uit halen. Daarnaast is het zo dat ‘mobile health’ populair is en die populariteit zal eerder toenemen dan dalen. Er zijn al veel apps op de markt, maar weinig worden werkelijk onderzocht op effectiviteit. Hierin raad ik behandelaren aan om dus voordat je een app aanraadt, na te gaan of deze wel goed onderzocht is en dat de app doet wat deze zegt te doen.”

De volgende stap

Kirsten is nu samen met Frank Damen (SPV’er) bezig met het beschrijven van de resultaten van een kwalitatieve studie naar de gebruikerservaringen van SAM om internationaal te publiceren.
Daarnaast meldt Kirsten het mooie nieuws dat het SAM-STAPP team bezig is met een gelijkende interventie, genaamd 1e STAPP. Deze app is speciaal ontwikkeld voor mensen die op GGZ-wachtlijsten staan, met als doel hen tijdens het wachten op behandeling al te ondersteunen bij het herkennen, signaleren en verminderen van stress, ongeacht hun diagnose. Op dit moment is de app nog in ontwikkeling, dus we zullen nog even geduld moeten hebben voordat we deze kunnen gebruiken.

Wil je meer informatie of uitleg over SAM?

Kijk dan op de website van stressautismmate.nl. Of neem contact op met Kirsten Hoeberichts, k.hoeberichts@ggzcentraal.nl, of Yvette Roke, y.roke@ggzcentraal.nl, of met SAM@ggzcentraal.nl.

Wil je meer weten over wetenschappelijk onderzoek bij GGz Centraal?