Binnen HYPE vinden wij onderzoek erg belangrijk. HYPE staat voor Helping Young People Early. Het is een programma voor vroege interventie voor borderline persoonlijkheidsproblematiek. Er lopen op dit moment dan ook twee wetenschappelijke onderzoeken.

Deze twee onderzoeken vinden plaats onder leiding van dr. Christel Hessels (GGz Centraal), dr. Odilia Laceulle en prof. dr. Marcel van Aken (Universiteit Utrecht). Graag laten we Anouk Aleva, GZ-psycholoog en promovenda, en Tessa van den Berg, promovenda ‘PRIMARY studie’, aan het woord over deze onderzoeken.

Om welke onderzoeken gaat het dan?
Anouk: “De twee onderzoeken zijn: BPD YOUNG en de PRIMARY studie. Hierin werken we samen met een groot team van onder andere GZ-psychologen in opleiding tot klinisch psycholoog om verschillende onderzoeksvragen te beantwoorden.
In BPD YOUNG onderzoeken we hoe de psychosociale ontwikkeling van jonge mensen met risico op borderline persoonlijkheidsproblematiek verloopt. Zo kijken we bv. hoe indrukwekkende gebeurtenissen het zelfbeeld van deze jongeren beïnvloedt, hoe zij omgaan met social media en of er sprake is van seksueel risicogedrag. Doordat we dit meerdere keren onderzoeken tijdens de behandeling, krijgen we een goed beeld van hoe deze dingen zich ontwikkelen. Behandelaren kunnen de informatie ook direct gebruiken in hun diagnostiek en behandeling.”

Tessa: “Voor de PRIMARY studie treffen twee promovendi voorbereidingen voor een laagdrempelige vorm van interventie die gericht is op jongeren die zichzelf beschadigingen. Zelfbeschadiging is vaak een reden waarom jonge mensen bij GGz Centraal voor behandeling komen. Het vormt een risicofactor voor de ontwikkeling van borderline, maar ook voor allerlei andere psychiatrische ziektebeelden. Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk interventie te bieden voor jongeren die zichzelf beschadigen.
Binnen de PRIMARY studie ontwikkelen wij een online monitor die we nog vóór het intakegesprek aanbieden. Niet alleen onderzoeken wij of deze monitor (als interventie) effect heeft op de korte termijn, maar ook of deze effect heeft op de voortgang in de latere behandeling binnen HYPE. Daarnaast kunnen de data die via de online monitor verzameld worden, gebruikt worden om allerlei onderzoeksvragen te beantwoorden.”

Wat gaan jullie precies onderzoeken?

Anouk: “Wanneer jongeren moeite hebben om met hun emoties om te gaan, doen zij dit soms door zichzelf te beschadigen. Bijvoorbeeld door te krassen, snijden, slaan, etc. Ze voelen zich op deze momenten vaak machteloos en alleen, en achteraf volgt vaak schaamte. Zelfbeschadiging heeft ernstige gevolgen voor de lichamelijke gezondheid en ook contacten met anderen. Wij willen deze jongeren de kans geven al vroeg in hun zorgtraject op een laagdrempelige manier meer zicht te krijgen op hun emoties. Hiervoor gebruiken we PRIMARY, een online monitor die de jongeren vier weken lang vijf keer per dag vraagt naar hun emoties, sociale relaties en gedrag. Zij bekijken hun antwoorden ook eens per week in een grafiek met een onderzoeker.

We hopen dat PRIMARY de jongeren al meer inzicht geeft in het beloop van hun emoties, en hen mogelijkheden geeft zelfbeschadigend gedrag te verminderen vóórdat ze behandeling starten. Mijn onderzoeksvraag is of PRIMARY inderdaad effectief is: geeft het jongeren meer inzicht in hun emoties en helpt het hen om er op een andere manier mee om te gaan?”

Wat hoop je dat het onderzoek oplevert?
Anouk: “We bieden PRIMARY aan tijdens de periode dat jongeren op de wachtlijst voor intake staan. Ik hoop dat deze laagdrempelige interventie hen in deze tijd al gaat helpen om meer inzicht te krijgen in hun emoties.”

Tessa, wat ga jij dan precies onderzoeken?
Tessa: “Mijn deel van het onderzoek richt zich op de onderliggende mechanismen in de ontwikkeling van borderline. Op de symptomen dus. Bij borderline is er vaak sprake van diverse problematiek. Daardoor is het best complex en zijn tekenen van borderline niet gemakkelijk in een vroeg stadium te herkennen.”

Hoe ga je dat dan doen?
Tessa: “Om de ontwikkeling van borderline van dichterbij te bekijken, onderzoek ik dagelijkse schommelingen van emoties, sociale relaties, conflicten en gedragingen. Zo kijk ik naar hoe deze dagelijkse situaties met elkaar samenhangen. En op welke manier de wisselwerking hiertussen uiteindelijk zou kunnen leiden tot o.a. zelfbeschadiging.”

Wat hoop je dat het onderzoek oplevert?
Tessa: “Het zou heel mooi zijn als de resultaten van het onderzoek meer inzicht geven in de ontwikkeling van (symptomen van) borderline. Met die kennis kunnen symptomen eerder herkend worden en kan behandeling al in een vroeg stadium ingezet worden. Zo begrijpen we ook beter waar zelfbeschadiging vandaan komt. Ook kunnen we jongeren die kampen met dergelijke problematiek dan weer beter helpen, door interventies hierop af te stemmen.”

Meer informatie?
We houden jullie graag op de hoogte van de ontwikkelingen in de komende jaren! Voor meer informatie, zie ook de website van het Expertisecentrum Vroege Interventie HYPE: www.ggzcentraal.nl/hype.